КВАНТТЫҚ НҮКТЕДЕГІ ЭЛЕКТРОНДАРДЫҢ СПИН-ОРБИТАЛЫҚ ӘСЕРЛЕСУІ
Аннотация
Электрондарды кванттық нүктеде ноқталаудың нанокристаллдың әрбір қабатының әсерін ескеретін баламалы әдісі ұсынылған. Нанокристаллдың көпқабатты құрылымын ескеру электрондар арасындағы қосымша әсерлесуге алып келеді. Осы әсерлесудің сипаты анықталған. Электрондардың өзара қашықтығы мардымсыз аз болғанда ол парабола түрінде екен. Осы парабола жиілігінің қабаттардың диэлектрлік өтімділігінен тәуелділігі зерттелген. Кванттық нүктедегі электрондардың спин-орбиталық әсерлесуі адронның релятивті емес потенциалдық моделіндегі кварктардың әсерлесуіне ұқсас деп жорамалданған. Осы жорамал негізінде электрондардың кванттық нүктедегі спин-орбиталық әсерлесуі анықталған. Спин-орбиталық әсерлесудің байланыс тұрақтысының бейнелеу заряды мен кванттық нүктенің тиімді өлшемінен тәуелділігі зерттелген.
Библиографиялық сілтемелер
2. R. Turton, The Quantum Dot, A Journey into Future Microelectronics. - New York: Ox-ford University Press, (1995).
3. R.C. Ashoori, H.L. Stormer, J.S. Weiner, et al., Phys. Rev. Lett. 71, 613 (1993); R.C.Ashoori, Nature (London), 379, 413 (1996).
4. M. Maksym, T. Chakraborty, Phys. Rev. Lett. 65, 108 (1990); Phys. Rev. B 45, 1947 (1992); U. Merkt, J. Huser, M. Wagner, Phys. Rev. B 43, 7320 (1991); M. Wagner, U. Merkt, A.V. Chaplik, Phys. Rev. B 45, 1951 (1992); M. Dineykhan, R.G. Nazmitdinov, Phys. Rev. B 55, 13707 (1997); J. Phys.: Cond. Matt. 11, 83 (1999).
5. S.A. Wolf, D.D. Awschalom, R.A. Buhzman, J.M. Daughton, S.von. Molnar, M.L. Roukes, A.Y. Chtchelkanova, D.V. Trager, Science 294, 1488 (2001).
6. G. Dresselhaus, Phys.Rev. 100, 580 (1955); E. I. Rashba, Fiz. Tverd. Tela (Leningrad) 2, 1224 (1960)[Sov. Phys. Solid State 2, 1109 (1960)]; Y. A. Bychkov and E. I. Rashba, J. Phys. C 17, 6039 (1984); E.I. Rashba, Phys. Rev. B 62, 16267 (2000).
7. M. Dineykhan, G.V. Efimov, Sov Jour.Part.Nucl. 26, 651 (1995); M. Dineykhan, G.V. Efi-mov, G. Ganbold and S.N. Nedelko, Oscillator representation in quantum physics Lecture Notes in Physics, m 26. - Berlin: Springer Verlag, (1995).
8. L.D. Landau and E.M.Lifschitz, Electrodynamics of continuous media, Pergamon, Ox-ford (1987).
9. N.A. Gippius, V.D. Kulakovskii, S.G Tikhodeev, Usphehi Phys. Nauk 167, 558 (1997).
10. E.A. Mulyarov, S.G Tikhodeev, Jour. Exper. Theor. Phys., 84, 151 (1997).
11. M. Dineykhan, S.A. Zhaugasheva and R.G. Nazmitdinov, Jour. Exper. Theor. Phys., 92,1049 (2001).
12. M.Born, R. Oppenheimer, Ann. d.phys., Bd84, 457(1927). [13] M.Born, V.Fock, Zs.phys., Bd51, 165 (1928).
13. M.Born, V.Fock, Zs.phys., Bd51, 165 (1928).
14. I.V.Komarov, L.I.Ponomarev, and S.Yu. Slavyanov, Spheroidal and Coulomb Spheroidal Functions (Nauka, Moscow, 1976); S.I.Vinitski, and L.I.Ponomarev, Sov Jour.Part.Nucl., 13, 557 (1982).
15. M. Abramowitz and I.A.Stegun, Handbook of mathematical functions with formulas graphs and mathematical tables, National bureau of Standorts Applied Mathematics. Series ,(1964).
16. E. A. Solov'ev, Usphehi Phys. Nauk, 157, 437(1989); G.Jaffe, Z.Phys., 87, 535(1934); W.G.Beber and H.R.Hasse, Proc.Cambr.Philos. Soc.,31, 564(1935); D.R.Bates, K.Ledsham, and A.L.Stewart, Philos, Trans. R.Sos. London, Ser. A 246, 215 (1953).
17. V.A. Fock, The Principles of Quantum Mechanics(Nauka, Moscow, 1976; Mir,Moscow, 1978).
18. V.A.Fok, Izv. Akad. Nauk SSSR, Ser.Fiz. 18, 161 (1954).
19. M.Dineykhan, S.Zhaugasheva, O.Imambekov and Sh.Sarsembinov. Analitical determina-tion spin-orbit interactions and mechanism blocking electrons in quantum dot. (In press.)
20. W. Lucha, F. Schoberl, D. Gromes, Phys. Reports. 200, 127 (1991).
21. V.V. Golubkov, A.I. Ekimov, A.A. Onushenko, Phys. Chim. glass (in russian) 6, 511 (1980); .G. Bawendi et al., Phys. Rev. Lett. 65, 1623 (1990); A.I. Ekimov, Al.L. Efros, A.A. Onushenko, Sol. St. Comm. 88, 947 (1993).
22. V.V. Poborchii, M.S. Ivanova, I.A. Salamatina, Superlattices and Microstructures 16, 133 (1944); V. Dneprovskii, N. Gushina, E. Zhukov, Phys. Lett. A 204, 59 (1995).
23. L.T. Canham, Appl. Phus. Lett. 57, 1046 (1990).
24. A.A. Shashkin, Usphehi Phys. Nauk, 175, 129 (2005); Ph.L. Orlov, N.A. Ibina, Fiz. Tverd. Tela, 46, 913 (2004).
25. G. Lucovsky, R.M. White, et al., Sol. St. Comm., 18, 811 (1976).
26. G. Engels, J. Lange, Th. Shapers and H. Luth, Phys. Rev. B 55, 1958 (1997). Th. Schap-ers, G. Engels, J. Lange, Th. Klocke, M. Hollfelder and H. Luth, J. Appl. Phys., 83, 4324 (1998).