Ықшам объектілердегі деформацияның қызылға ығысу мен радиолокациялық эхо кідірісіне әсері

Авторлар

  • Н.А. Бейсен Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы
  • Д.С. Утепова Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті, Қазақстан, Алматы
  • В.Н. Косов Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті, Қазақстан, Алматы
  • С. Тоқтарбай Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті, Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті, Қазақстан, Алматы
  • M.K. Хасанов Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы
  • Т. Ерназаров Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы
  • М. Сейдалиева Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы

DOI:

https://doi.org/10.26577/RCPh.2024v88i1a01

Кілттік сөздер:

ықшам объект, сыну көрсеткіші, гравитациялық қызыл ығысу, радиолокациялық эхо кешігуі, материалдық ортаға жақындау

Аннотация

Оптика мен механика арасындағы ұқсастық механикадағы бөлшектердің қозғалысын және геометриялық оптикадағы жарықтың таралуын сипаттаудың біртұтас әдісін қамтамасыз етеді және соңғы жарияланымдар бұл ұқсастықты жалпы салыстырмалылық теориясына, әсіресе статикалық метрикамен жұмыс істегенде қолдануға болатынын көрсетті. Бұл жұмыста біз төрт полюсті моменті бар ықшам нысанның гравитациялық өрісімен байланысты сыну көрсеткішін алу үшін материалдық орта тәсілін қолданамыз. Бұл тәсілдің аясында біз төртполюстік моменттің әсерін ескере отырып, осы құбылыстар үшін математикалық өрнектерді шығара отырып, қызылға ығысу және радиолокациялық эхо кідірісі сияқты жалпы салыстырмалылықтың белгілі әсерлерін зерттейміз.

Библиографиялық сілтемелер

I.E. Tamm, Journal Russian Physical-Chemical Society 56, 268 (1924).

N. Balazs, Physical Review, 110(1), 236 (1958).

A. Einstein, Annalen Phys., 49 769–822 (1916).

A. Einstein, Jahrbuch der Radioaktivit ̈at und Elektronik, Band 4, Seite 411-462 (1908).

A. Einstein, Annalen der Physik 35, 898–908 (1911).

P. Delva, N. Puchades, E. Sch ̈onemann, F. Dilssner, C. Courde, S. Bertone, Comptes Rendus Physique 20(3), 176–182 (2019).

G. Feng, J. Huang, Optik, 165684 (2020).

Y.G. Yi, Astrophysics and Space Science, 336(2), 347–355 (2010).

S. Toktarbay, H. Quevedo, M. Abishev, A. Muratkhan, European Physical Journal C 82(4), 382 (2022).

H. Quevedo, S. Toktarbay, Y. Aimuratov, International Journal of Mathematics and Physics 3(2), 133 (2012).

A. Muratkhan, A. Orazymbet, M. Zhakipova, M. Assylbek, S. Toktarbay, International Journal of Mathematics and Physics 13(2), 44 (2023)/

N. Beissen, M. Abishev, S. Toktarbay, T. Yernazarov, D. Utepova, M. Zhakipova, International Journal of Mathematics and Physics 14(1), 61 (2023)/

N. Beissen, D. Utepova, M. Abishev, H. Quevedo, M. Khassanov, S. Toktarbay, Symmetry 15(614) (2023).

N. Beissen, D. Utepova, A. Muratkhan, A. Orazymbet, M. Khassanov, S. Toktarbay, Recent Contributions to Physics, 1(84) (2023).

N. Beissen, T. Yernazarov, M. Khassanov, S. Toktarbay, A. Taukenova, A. Talkhat, Symmetry, 16(1) (2024).

H. Quevedo, Mass Quadrupole as a Source of Naked Singularities, Int. J. Mod. Phys. D 20, 1779–1787 (2011).

D.M. Zipoy, Topology of some spheroidal metrics, J. Math. Phys, 7, 1137–1143 (1966)

B.H. Voorhees, Static axially symmetric gravitational fields, Phys. Rev, D 2, 2119–2122 (1970).

D. Malafarina, G. Magli, L. Herrera, in General Relativity and Gravitational Physics, American Institute of Physics Conference Series, 751, 185–187 (2005).

M. Abishev, K. Boshkayev, H. Quevedo, S. Toktarbay, Gravitation, Astrophysics, and Cosmology, 185-186 (2016)

K. Boshkayev, E. Gasper ́ın, A.C. Guti ́errez- Pin ̃eres, H. Quevedo, S. Toktarbay, Motion of test particles in the field of a naked singularity. Phys. Rev. D 93, 024024 (2016)

K. Boshkayev, H. Quevedo, S. Toktarbay, B. Zhami, M. Abishev, Grav. Cosmol. 22(4), 305 (2016)

C.A. Benavides-Gallego, A. Abdujabbarov, D. Malafarina, B. Ahmedov, C. Bambi, Phys. Rev. D 99, 044012 (2019). DOI 10.1103/PhysRevD.99.044012.

B. Turimov, B. Ahmedov, M. Koloˇs, Z.c.v. Stuchl ́ık, Phys. Rev. D 98, 084039 (2018). DOI 10.1103/PhysRevD.98.084039.

B.W. Stewart, D. Papadopoulos, L. Witten, R. Berezdivin, L. Herrera, General Relativity and Gravitation 14(1), 97 (1982).

H. Quevedo, S. Toktarbay, Generating static perfect-fluid solutions of Einstein’s equations. J. Math. Phys. 56,052502 (2015)

N. Sakai, H. Saida, T. Tamaki, Phys. Rev. D 90(10), 104013 (2014).

J.A. Arrieta-Villamizar, J.M. Vel ́asquez-Cadavid, O.M. Pimentel, F.D. Lora-Clavijo, A.C. Guti ́errez-Pin ̃eres, Classical and Quantum Gravity 38(1), 015008 (2021). DOI 10.1088/ 1361-6382/abc223

F. Frutos-Alfaro, H. Quevedo, P.A. Sanchez, Royal Society Open Science 5(5), 170826 (2018).

M. Abishev, N. Beissen, F. Belissarova, K. Boshkayev, A. Mansurova, A. Muratkhan, H. Quevedo, S. Toktarbay, International Journal of Modern Physics D 30(13), 2150096 (2021).

Allahyari, H. Firouzjahi, B. Mashhoon, Quasinormal modes of a black hole with quadrupole moment. Phys. Rev. D 99, 044005 (2018).

L.D. Landau, E.M. Lifshitz, The Classical Theory of Fields, 4th edn. (Butterworth- Heinemann, 1980).

A.K. Sen, Astrophysics 53(4), 560 (2010).

E. Fischbach, B.S. Freeman, Phys. Rev. D 22, 2950 (1980).

S. Roy, A. Sen, Astrophysics and Space Science 360 (2015).

L.B. Okun, ITEP,117218 (2000)

S. Weinberg, Gravitation and Cosmology (John wiley and Sons Inc., 1972)

V. Andreev, D. Tsypenyuk, Brief communications on physics of the Physical Institute named after. P.N. Lebedev Russian Academy of Sciences (2004).

Жүктелулер

Жарияланды

2024-03-19

Шығарылым

Бөлім

Теоретическая физика. Физика ядра и элементарных частиц. Астрофизика