Позитрондардың сутегі және гелий атомдарымен әрекеттесуі туралы

Авторлар

  • Е.О. Шаленов Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан https://orcid.org/0000-0001-6469-6623
  • К.Н. Джумагулова Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-2937-4482
  • Е.А. Ташкенбаев Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-8840-168X
  • E.С. Сейткожанов Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан https://orcid.org/0000-0002-5123-4558
  • М.Н. Джумагулов Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан https://orcid.org/0000-0003-0189-044X

DOI:

https://doi.org/10.26577/RCPh20259218
        130 54

Кілттік сөздер:

дифференциалдық шашырау қимасы, оптикалық өзара әрекеттесу потенциалы, позитрон, фазалық ығысу

Аннотация

Оптикалық өзара әрекеттесу потенциалы негізінде сутегі және гелий атомдарымен позитрондардың серпімді шашырау процестері зерттелді. Фазалық ығысулары анықтау үшін Калоджеро теңдеуі қолданылды. s-, p-, және d-толқындары үшін алынған фазалық ығысулар позитрон энергиясының артуымен сипаттамалық заңдылықтарды көрсетеді. Біздің нәтижелеріміз алдыңғы зерттеулермен салыстырылып, олардың сенімділігі расталды. Сондай-ақ, шашырау бұрышы мен позитрон энергиясына байланысты дифференциалды шашырау қимасының өзгеруі зерттелді. Позитрон мен атом арасындағы өзара әрекеттесуді зерттеу негізгі атомдық процестерді түсіну үшін маңызды және антиматерия зерттеулері мен медициналық бейнелеу әдістерінде қолданылуы мүмкін. Бұл жұмыста біз позитрондар мен атомдық нысандар арасындағы өзара әрекеттесуді модельдеу үшін оптикалық потенциал әдісін қолдандық, бұл шашырау динамикасын дәлірек сипаттауға мүмкіндік береді. Калоджеро теңдеуінің сандық шешімі шашырау процесін сипаттайтын фазалық ығысулары есептеуге мүмкіндік берді. Біздің нәтижелеріміз әртүрлі бұрыштық момент күйі үшін фазалық ығысулардың айрықша тенденцияларын ашты, позитрон шашырауының әртүрлі энергия деңгейлерінде қалай өзгеретінін көрсетті. Дифференциалды қима талдауы шашыраудың бұрыштық тәуелділігін одан әрі көрсетті, өзара әрекеттесу потенциалдарының әсерін айқындап берді.

Авторлардың биографиясы

Е.О. Шаленов, Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан

PhD, қауымдастырылған профессор, Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан 

К.Н. Джумагулова, Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан

ф.-м.ғ.д., профессор, Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, әл-Фараби ат. Қазақ ұлттық университеті, ЭТФҒЗИ, Алматы қ., Қазақстан

Е.А. Ташкенбаев , Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан

ҒҚ, Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан

E.С. Сейткожанов , Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан

PhD студенті, Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, әл-Фараби ат. Қазақ ұлттық университеті, ЭТФҒЗИ, Алматы қ., Қазақстан

М.Н. Джумагулов , Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан

PhD, Қ.И. Сәтбаев ат. Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Алматы қ., Қазақстан

Жүктелулер

Как цитировать

Шаленов, Е., Джумагулова, К., Ташкенбаев , Е., Сейткожанов E., & Джумагулов , М. (2025). Позитрондардың сутегі және гелий атомдарымен әрекеттесуі туралы. ҚазҰУ Хабаршысы. Физика сериясы, 92(1), 76–83. https://doi.org/10.26577/RCPh20259218

Шығарылым

Бөлім

Физика плазмы