Электролитті-плазмалық модификациядан кейін төмен көміртекті болаттың беткі қабатының құрылымдық-фазалық жағдайы
DOI:
https://doi.org/10.26577/RCPh.2021.v78.i3.08Кілттік сөздер:
Электролитті-плазмалық модификация, мартенсит, микроқұрылым, қатаю, қаттылықАннотация
Төмен көміртекті легірленген болатты электролитті плазмалық модификациямен нығайтудың балама технологиясы жасалды. 20Х болат үлгілерін өңдеу эксперименттік қондырғыда жүргізілді, өңдеудің оңтайлы режимдері эмпирикалық түрде анықталды. Өңделген бетті модельдеу бөлшектерді электролитті плазмалық қыздыру кезінде қатайтумен қатар металдың беткі қабаттарының химиялық модификациясы жүреді деп болжауға мүмкіндік береді. Ұсынылған өңдеуге нақты уақытты қолданумен вольт температурасының сипаттамасы ұқсас болатты нығайтудың дәстүрлі әдістерімен салыстырмалы түрде қатайту уақытының едәуір төмендегенін айқын көрсетеді. Сондай-ақ, энергия шығыны едәуір төмендейді, сәйкесінше бөлшек пен өнімнің өзіндік құны. Электролит-плазмалық модификация ірі түйіршікті перлит-ферритті микроқұрылымды мартенситке айналдыруға ықпал етеді. Бастапқы күйге қатысты қаттылықтың жоғарылауы электролит-плазмалық өңдеуден кейін физика-механикалық қасиеттердің жоғарылауын көрсетеді. Электролитті-плазмалық өңдеу әдісінің артықшылығы жоғары беріктендіру жылдамдығы кезінде аз энергия шығындарынан, жер бетін жергілікті өңдеу мүмкіндіктерінен тұрады, балама электролитті-плазмалық беріктендіру үшін жартылай өнеркәсіптік қондырғы құруға алғышарттар бар. Ғылыми зерттеу нәтижелері электролиттті плазмалық өңдеу нәтижесінде болаттың фазалық өзгеріске әкелетінін көрсетеді. Болаттың беткі қабаты көміртекпен қанығатыны байқалады. Беткі қаттылықтың ұлғайуы металдың қолдану мерзімін ұлғайтатыны анық
Библиографиялық сілтемелер
2 M.B. Doudkin, K.K. Kombayev, A.I. Kim, B.N. Azamatov and Zh.Zh. Azamatova, IJMPERD, 10, 747–758 (2020).
3 Yu.A. Geller and A.G. Rakhshtat, Materials Science, 456 (1989). (in Russ).
4 D. Pogrebnyak and O. P. Kulmenteva, Technical Physics Letters, 8, 2-6 (2003). (in Russ).
5 K.K. Kombayev, M.V. Doudkin, A.I. Kim, M. Mlynczak and B.K. Rakhadilov, News Of the national academy of sciences of the republic of Kazakhstan, 4(436), 222 – 229 (2019).
6 Method of electrolyte-plasma hardening of drill bit parts: pat. 23178 RK: IPC C21D1 / 78 (2009.01), C21D 1/34 (2009.01). (in Russ).
7 B.K. Rakhadilov, Zh.B. Sagdoldina, I.A. Ocheredko, K.K. Kombaev and A.K. Khassenov, Eurasian Physical Technical Journal, (32), 43-47 (2019).
8 E. Kozha, D.U. Smagulov, G.E. Akhmetova and K.K. Kombaev, News of national academy of sciences of the republic of Kazakhstan, 4(424), 219-225 (2017).
9 Y.F. Jiang, Y.F. Bao and K. Yang, Journal of Iron Steel Research, 11, 39-45 (2012).
10 J. Wu, W. Xue and B. Wang, Journal of Alloys and Compounds, 245, 9-15 (2014).
11 B. Wang, W.B. Xue, J. Wu, X.Y. Jin and M. Hua, Journal of Alloys and Compounds, 578, 162-169 (2013).
12 Yu.N. Tyurin and A.D. Pogrebnyak, Journal of Technical Physics, 72 (11), 119-120 (2002). (in Russ).
13 S.H. Alavi, C. Dehghanian and P. Taheri, Surface engineering, 27, 509-514 (2011).
14 B. Wang, X.Y. Jin, W.B. Xue, Z.L. Wu, J.C. Du and J. Wu High, Surface and Coatings Technology, 232, 142-149 (2013).
15 J. Wu, W. Xue, X. Jin, Applied Physics Letters, 103, 031905 (2013).
16 Y.F. Jiang, Y.F. Bao, K. Yang, Journal of Iron Steel Research, 19(11), 39-45 (2012).
17 Y.F. Jiang, T. Geng, Y.F. Bao and Y. Zhu, Surface and Coatings Technology, 216, 232-236 (2013).
18 J.H. Kong, T. Takeda and M. Okumiya, 13th International Conference on Plasma Surface Engineering, Germany, 157-160 (2012).
19 M.K. Skakov and Sh.R. Kurbanbekov, Bulletin of the Kazakhstan National Technical University, 4 (2013). (in Russ).
20 M.K. Skakov and B.K. Rakhadilov, Bulletin of the Kazakhstan National Technical University, 3 (2012). (in Russ).
21 M.K. Skakov, B.K. Rakhadilov and E.G. Batyrbekov, Bulletin of the Kazakhstan National Technical University, 3 (2014). (in Russ).
22 M.K. Zarchi, M.H. Shariat, S.A. Dehghan and S. Solhjoo, Journal of Materials Research and Technology, 3, 213-220 (2013).
23 Y.F. Jiang, Y.F. Bao and K. Yang, Journal of Iron Steel Research, 19, (11), 39-45 (2012).
24 A.R. Rastkar and B. Shokri, Surface and Interface Analysis, 44, 342-351 (2012).
25 H. Tavakoli, S.M. Mousavi Khoie, S.P. Marashi, O. Bolhasani, Journal of Materials Engineering and Performance, 22(8), 2351-2358 (2013).
26 H. Tavakoli, S.M. Mousavi Khoie, S.P.H. Marashi and S.A. Hosseini Mogadam, Journal of Alloys and Compounds, 583, 382-389 (2014).
27 H. Pang, G.-L. Zhang, X.Q. Wang, G.-H. Lv and H. Chen, S.-Z, Chinese Physics Letters, 28 (11), 103-118 (2011).
28 F. Mahzoon, S.A. Behgozin, M.E. Bahrololoom and S. Javadpour, Journal of Materials Engineering and Performance, 21 (8), 1751-1756 (2012).
29 L. Cenk Kumruoglu, A. Yerokhin, A. Ozel and A. Matthews, 1st ISTS International Surface Treatment Symposium, Istanbul, 295-310 (2011).
30 N. Lin, R. Xie, P. Zhou, Y. Ma, Z. Wang, P. Han, Z, Surface Review and Letters, 23 (4), 163-200 (2016).
