КАН түсу осін анықтаудағы уақыт детекторлары қондырғысының прототипі

Авторлар

  • O.A. Kalikulov ЭТФҒЗИ, Әл-Фараби ат. Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ. http://orcid.org/0000-0003-1597-4935
  • N.O. Saduyev Ресей ғылым академиясы П.Н. Лебедев атындағы физикалық институты, Ресей, Мәскеу қ. http://orcid.org/0000-0002-5144-0677
  • S.B. Shaulov Ресей ғылым академиясы П.Н. Лебедев атындағы физикалық институты, Ресей, Мәскеу қ. http://orcid.org/0000-0002-4070-8287
  • A.N. Sedov ЭТФҒЗИ, Әл-Фараби ат. Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ. http://orcid.org/0000-0002-2847-078X
  • V.V. Oskomov ЭТФҒЗИ, Әл-Фараби ат. Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ. http://orcid.org/0000-0002-5893-7715
  • N.O. Yerezhep ЭТФҒЗИ, Әл-Фараби ат. Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ. http://orcid.org/0000-0002-7457-2189
  • A.Y. Baktoraz ЭТФҒЗИ, Әл-Фараби ат. Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ. http://orcid.org/0000-0002-5103-8397
  • Sh.B. Utey ЭТФҒЗИ, Әл-Фараби ат. Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ. http://orcid.org/0000-0001-6139-6107
  • A.I. Zhumabayev ЭТФҒЗИ, Әл-Фараби ат. Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ. http://orcid.org/0000-0001-6139-6107
  • Y.S. Mukhamejanov Біріккен ядролық зерттеулер институты, Ресей, Дубна қ. http://orcid.org/0000-0002-9064-6061
  • S.K. Shinbulatov ЭТФҒЗИ, Әл-Фараби ат. Қазақ Ұлттық университеті, Қазақстан, Алматы қ. http://orcid.org/0000-0002-5296-2530

DOI:

https://doi.org/10.26577/RCPh.2021.v79.i4.01

Кілттік сөздер:

кең атмосфералық нөсерлер, сцинтилляторлық детектор, амплитудалық сигнал

Аннотация

Бұл жұмыста кең атмосфералық нөсерлердің (КАН) ось бағытын анықтауға арналған прототипі ұсынылады. Детектрлік жүйе толқын ұзындығының ығысуымен жарық жинайтын төрт жеке сцинтилляторлық детекторлардан тұрады (100 x 100 x 1 см). Көрсетілген прототип оның негізінде уақытты жылдам есептейтін детекторлар жүйесін (уақыт детекторлары) құруға мүмкіндік береді және теңіз деңгейінен 3340 м биіктікте орналасқан ТШБТҒС-ғы (Тянь-Шань биік таулы ғылыми станциясы) Алматы, Қазақстан, ШАЛ кешенді қондырғысын толықтырады.

Кең атмосфералық нөсерлердің бағытын анықтау әдісі сипатталған. Кең атмосфералық нөсерлердің бағытын анықтауды бағалау үшін азимутты және зениттік бұрыштарды тиісті дәлдікпен анықтау қажет екендігі көрсетілген. Детекторлардың бір біріне қарама қарсы орнатылған геометриялық схемасы қолданылады.

Жұмыста детекторларды тік ғарыштық мюондармен калибрлеу ұсынылған. Детекторларды калибрлеу үшін сынақ стенді жиналып, оның схемалық бейнесі келтірілген. Сцинтилляциялық детекторлардың сигналдары 8 арналы CAEN DT 5725 аналогты сандық түрлендіргіші арқылы талданды. Сонымен қатар графиктер көрсетілген. Сондай-ақ, калибрлеу нәтижелерінің алдын-ала нәтижелерін талқылау бар. Детекторлардың бір бөлшекті калибрлеуі сцинтилляциялық детектор арқылы өткен бөлшектердің санын бағалауға мүмкіндік береді.

Библиографиялық сілтемелер

1 R. Beisembaev et al., in proceedings of EPJ Web of Conferences, 208, 06002 (1-4) (2019).

2 MELZ-FEU, 4922-y pr-d, 4с5, 124482 http://www.melz-feu.ru.

3 CAEN S.p.A. Via della Vetraia, 11, 55049. http://caen.it.

4 N.N. Prokopenko Dissertation for the degree of candidate of physical and mathematical sciences, 2020.

5 Kido Eiji et. all, ICRC2017, POS 386 (1-8) (2017).

6 I.А. Shulzhenko et al., Izvestiya RAN, Seriya Fizicheskaya, № 4, 524 (2017). (in Russ).

7 I.А. Shulzhenko et al., Izvestiya RAN, Seriya Fizicheskaya, № 3, 710–712 (2015). (in Russ).

8 N.V. Ampilogov, S.P. Denisov, R.P. Kokoulin, A.A. Petrukhin, N.N. Prokopenko, I.A. Shulzhenko, I.B. Unatlokov, I.I. Yashin, Journal of Instrumentation, 12(7), C07004 (2017).

9 V.M. Aynutdinov, C.B. Bonifazi, A. Creusot et al., Proceedings of the 28th International Cosmic Ray Conference, 825-828 (2003).

10 S.S. Khokhlov et al., Trudy III Cherenkovskikh chteniy: Novyye metody v eksperimental'noy yadernoy fizike i fizike chastits (Мoscow: FIAN, 2010), 30 p. (in Russ).

11 A.G. Bogdanov et al., Yadernaya fizika, № 11, 1904 (2010). (in Russ).

12 G. Rodriguez, EPJ Web of Conferences, 53, 7003 (2013).

13 I.A. Shulzhenko et al. Journal of Physics. Conference Series, 409, 012098 (2013).

14 A.G. Bogdanov et al., Nuclear Physics B, 342 (2008).

15 N.S. Barbashina et al., Pribory i tekhnika eksperimenta, № 2, 26 (2008). (in Russ).

16 B.V. Antokhonov et al., Izvestiya RAN, Seriya fizicheskaya, 75, 710-712 (2011). (in Russ).

17 K. F. Peter, Reference Manual and Data Book, 255 (2010).

18 V.B. Jhansi et al., Proceedings of Science 356, Sayt eksperimenta GRAPES-3: http://grapes-3.tifr.res.in.

19 A. Haungs et al., Proc. 34th ICRC, 278 (2015).

20 Š. Radomír, 35th International Cosmic Ray Conference - ICRC2017, (2017) http://www.auger.org/archive/authors_icrc_2017.html.

Жүктелулер

Жарияланды

2021-12-02

Шығарылым

Бөлім

Теоретическая физика. Физика ядра и элементарных частиц. Астрофизика