Бейсызықты динамика әдісі арқылы көп адрондар түзулуі мен кварк-глюондық плазмаға ауысуды модельдеу
DOI:
https://doi.org/10.26577/RCPh.2022.v82.i3.02Кілттік сөздер:
кварк-глюондық плазма, асимптотикалық еркіндік, кварктар, түсті әсерлесуАннотация
Кварк-глюондық плазманың динамикасы эволюция параметрімен анықталады, ол жоғары энергияларда екінші реттік адрондардың сәйкес еселігі үшін атом ядроларының соқтығысу энергиясына тәуелді. Партондар импульсінің таралу эволюциясының теңдеуін шешу негізінде бұл жұмыста жүйенің қалыпты динамикадан тұрақты емес хаостық режимге ауысуы кварк-глюондық плазманың пайда болуының көрсеткіші екендігі көрсетілген. Сызықты емес ренорм-тобының теңдеуі Пуанкаре кесінділер әдісімен шешілген. Бұл теңдеу құру мен біріктірудің бәсекелес процестеріне байланысты партондардың импульсінің таралу эволюцияның үлгісі болып табылады. Энергия өскен сайын фазалық траекториялардың бифуркациясы (екі еселенуі) орын алып, масштабты инвариантты фракталдық құрылымдар түзіледі. Кварктар мен глюондардың жеткілікті жоғары энергияларында кеңістікте кварк-глюондық плазмаға сәйкес келетін динамикалық кварк-глюондық жүйе пайда болады, онда адрон тәрізді құрылымдар да болады. Кванттық когеренттілік әсерлері жүйені динамикалық хаосқа келтіреді. Нәтижесінде кварктар мен глюондар тұрақты аттракторлық кұрылымдарға қосылады, содан кейін адрондарға ыдырау жүреді. Кварк-глюондық каскадтың енгізілген сызықты емес теңдеуі динамикалық хаосты ескере отырып, партон рекомбинациясының әсерлерін қамтиды. Хаостық динамика ең алдымен партондардың көлденең моменттеріне байланысты. Әбден мүмкін динамикалық тұрақты құрылымдардың қалыптасуы кварк адронизациясының бұрын белгісіз аттракторлық механизмі болып табылады.
Библиографиялық сілтемелер
2 M. Nopoush, Non-equilibrium hydrodynamics of quark-gluon plasma. A dissertation for the degree of Doctor of Philosophy, (Kent State University, USA, 2018, arXiv:1904.02831v1[hep-ph] 2019), 186 p.
3 B.G. Krivozhihin, A.B. Kotikov, Phys. Elem. Part. Atom. Nucl., 40 (7) 226-298 (2009). (In Russ).
4 J.D. Bjorken, Phys. Rev. D, 27 (1), 140-151 (1983).
5 A.T. Temiraliev, A.K. Danlybaeva, RK NASc Habarlary. Phys. and math series, 2, 106-111 (2014). (In Russ).
6 Z. Mazhit, A.T. Temiraliev, Int. J. Math. Phys. – to be published.
7 A.B. Batunin, UFN, 165 (6), 645-660 (1995). (In Russ).
8 S. Sohaily, M. Vaziri (Khamedi), Physics Letters B, 775, 172-177 (2017).
9 F. Helsen, A. Martin, Quarks and leptons: Introduction to Particle Physics, transl. from eng. (Мoscpw, 1987). (In Russ).
10 E. Goldfain, EJTP, 7 (24), 219-234 (2010).
