КТМ токамагы плазмасының жоғары жиілікті қыздыру жүйесінің антенналық модулі контурының АЖС параметрлерін зерттеу
DOI:
https://doi.org/10.26577/RCPh.2022.v82.i3.09Кілттік сөздер:
oscillatory circuit, amplitude-frequency characteristic (AFC), antenna module, feeder, ion-cyclotron resonance (ICR), high frequency (HF)Аннотация
Мақалада КТМ токамагы плазмасының қосымша жоғары жиілікті (ЖЖ) қыздыру жүйесінің антенналық модулі контурының амплитудалық-жиіліктік сипаттамаларының (АЖС) параметрлерін зертхана жағдайларында өлшеу нәтижелері ұсынылған. КТМ токамагының антенналық-фидерлік құрылғысы мен ЖЖ жүйесінің сипаттамасы ұсынылған. Уақыттың осы кезеңінде КТМ токамагында қосымша қыздырудың ЖЖ жүйесін қатарға қосу бойынша іске қосып-баптау жұмыстары жүргізілуде. Мұндай жүйені жобалау және іске қосу жекелеген ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуді талап етеді. ЖЖ жүйесі құрамына түрлі кіші жүйелер мен тораптар кіретін төрт модульден тұратындықтан, барлық ЖЖ жүйесін жинақта сынамас бұрын ЖЖ жүйесінің жеке тораптырының параметрлерін тексеру және анықтау бойынша жұмыстарды жүргізу қажет. Антенналық модуль антенналық-фидерлік құрылғының құрамына кіреді және ЖЖ жүйесіндегі ең маңызды элемент болып табылады, өйткені ол генератордан токамак плазмасына энергия тасымалдауды жүзеге асырады, осылайша плазманы қыздырады. Егер таратушы жүйе мәлімделген жұмыс жиілігіне келісілмеген болса, онда ЖЖ жүйесі үйлесімсіз болады, бұл плазманы қыздыру тиімділігіне және тұтастай барлық ЖЖ жүйесінің жұмысына әсер етеді. Плазманының қосымша ЖЖ қыздыру жүйесін пайдалануға енгізбей, КТМ токамагын мәлімделген номиналды қуатқа шығару мүмкін емес. Антенналық модульге қосымша элементтер қосылады, болашақта бүкіл ЖЖ жүйесінің дұрыс жұмыс істеуі үшін олардың әсерін зерттеу қажет. Бұл жұмыста антенналық модульдің АЖС өлшеу әдістемесі және антенналық модульдің жұмыс параметрлерін анықтау нәтижелері келтірілген, мысалы: толқынды кедергі, индуктивтілік, сыйымдылық, индуктивтілікті реттеудің әртүрлі қосымша элементтеріне байланысты антенналық модуль контурының сапалылығы мен резонанстық жиілілігі.
Библиографиялық сілтемелер
2 A.M. Belov, D.V. Getman, A.A. Gostev, et al, VANT Serija Termojadernyj sintez, 42(2), 48-65 (2019). (in Russ).
3 Je.A. Azizov, A.A. Gostev, S.I. Brykov, et al, Indukcionnyj nagrev, 1(15), 28-31 (2011). (in Russ).
4 R. Van Nieuwenhove, R. Koch, et al, Nucl. Fus., 32(11), 1913 (1992).
5 I.A. Kovan, N.B. Rodionov and V.P. Rodionova, Sbornik trudov ONTI GNC RF TRINITI, 2, 92-108 (2003). (In Russ).
6 IAE NNC RK, Metodika ispytanij antennogo modulja sistemy dopolnitel'nogo VCh nagreva plazmy tokamaka KTM v laboratornyh uslovijah (Kurchatov, 2021). (In Russ).
7 Je.A. Azizov, E.P. Velihov, I.L. Tazhibaeva, et al, Kazahstanskij materialovedcheskij tokamak KTM i voprosy upravljaemogo termojadernogo sinteza (Almaty, 2006), p. 236. (in Russ).
8 D.V. Sivuhin, Obshhij kurs fiziki T.III. Jelektrichestvo (Moscow, 2020), p. 688. (in Russ).
9 A.M. Kalashnikov, Ja.V. Stepuk, Osnovy radiotehniki i radiolokacii: kolebatel'nye sistemy (Moscow, 1965), p. 384. (in Russ).
10 V.V. Breev, N.B. Rodionov, V.P. Rodionova, Sbornik trudov ONTI GNC RF TRINITI, 3, 179-182 (2004). (in Russ).
