Импульстік плазмалық ағынның диагностикасы
DOI:
https://doi.org/10.26577/RCPh.2022.v81.i2.05Кілттік сөздер:
коаксиалды плазмалық үдеткіш, сутегі плазмалық ағыны, зондтық диагностика, оптикалық диагностика, электрон тығыздығы, плазманың эмиссиялық спектріАннотация
Бұл жұмыста коаксиалды плазмалық үдеткіштегі сутегі плазмалық ағынының оптикалық және зондтық диагностикасының нәтижелері ұсынылған. Электрондық токты өлшеу және сутегі плазмасының эмиссиялық спектрлерін алу үшін үшэлектродты зонд және 200-1100 нм спектрлік диапазонда зерттеуге мүмкіндік беретін Optosky ATP2000P сызықтық спектрометрі қолданылды. Жеке спектрлік сызықтар 0,024 нм спектрлік ажыратқыштық қабілеті бар М833 монохроматор спектрометрінің көмегімен алынды. Өлшенген электрондық токтар мен алынған эмиссиялық спектрлер негізінде импульстік сутегі плазмасының ағынындағы электрондардың тығыздығы есептелді. Электрондардың тығыздығын есептеу үшін Hβ сутегі спектрінің Штарктық кеңею әдісі қолданылды. Электрондардың тығыздығын зондтық және спектроскопиялық өлшеудің тәжірибелік нәтижелері жақсы сәйкес келді. Сонымен қатар бұл жұмыста электрондар тығыздығының конденсатор батареясына түсірілген кернеуге тәуелділігі де алынды. Кернеудің жоғарылауымен электрондардың тығыздығы да артады, бұл разрядқа берілген энергияның артуымен тығыз байланысты. 3 кВ, 4 кВ және 5 кВ кернеуінің үш мәні үшін плазмалық ағындағы электрондар тығыздығының орташа мәндері сәйкесінше 1,13 ∙ 1021 м-3, 4,14 ∙ 1021 м-3, және 5,57 ∙ 1021 м-3 құрады.
Библиографиялық сілтемелер
2 E. Lerner, et al., Physics of Plasmas 24, 102708 (2017).
3 H.R. Yousefi, et al., Iranian Physical Journal 2, 17-20 (2009).
4 М.K. Dosbolayev, et al., Plasma Physics Reports 48(3), 263-270 (2022).
5 Ch. Linsmeier, et al., Nuclear Fusion 57, 092012 (2017).
6 A.B. Tazhen, M.K. Dosbolayev, Rec.Contr.Phys., 2 (77), 30-39 (2021).
7 M. Dosbolayev, et al., IEEE Transactions on Plasma Science 47, 3047-3051 (2019).
8 M.K. Dosbolayev, et al., Eurasian j. phys. funct. mater., 5, 198-210 (2021).
9 J. Wiechula, et.al., Physics of Plasmas 22, 043516 (2015).
10 Y.J. Hong, et.al., IEEE Transactions on Plasma Science 38, 1111 – 1117 (2010).
11 S. Borthakur, et.al., Physics of Plasmas 25, 013532 (2018).
12 W. Yeong, et.al.,Plasma Sources Sci. Technol. 27, 104002 (2018).