0.0110 T9 температуралық аймақта p14C ұстау реакциясының жылдамдығы
DOI:
https://doi.org/10.26577/RCPh.2024v88i1a03Кілттік сөздер:
Ядролық астрофизика, p14C-жүйесі, төмен және астрофизикалық энергиялар, радиацияны түсіру, астрофизикалық S-фактор, потенциалды кластерлік модель, Юнг схемасы.Аннотация
14C(p,γ)15N реакциясы ядролық астрофизикада қызығушылық тудырады. Бұл реакция жұлдыздарда 15N түзетін реакциялардың бірі. Атомдық массасы 14-тен жоғары ядролардың түзілуінде 14C(p,γ)15N реакциясының жылдамдығы маңызды рөл атқарады. Қазіргі уақытта төмен энергиялардағы бұл реакция тәжірибе жүзінде де, теориялық тұрғыдан да жеткілікті жақсы емес түрде зерттелмеген. Сондықтан, осы жұмыста біз Юнг схемалары бойынша орбиталық күйлерді жіктеумен өзгертілген кластерлік модель шеңберінле және рұқсат етілген және тыйым салынған күйлерді ескере отырып, 5 МэВ дейінгі энергиялар кезінде 15N ядросының негізгі күйіне түсірудің радиациялық p14C толық қималары үшін қолда бар эксперименттік деректерді сипаттау мүмкіндігін қарастырдық. Есептеулер 1.4 МэВ кең резонансты ескереді (массалық жүйенің центрінде). Тек p14C шашырау күйінен E1 өту негізінде ғана тәжірибелік астрофизикалық S-фактордың шамасы мен пішінін толық түсіндіруге болатыны көрсетілген. Бұл мақалада біз тапқан 15N ядросының негізгі күйіне p14C сәулеленуінің астрофизикалық S-факторлары әдебиеттегі эксперименттік деректермен салыстырылды. Алынған жалпы көлденең қималар негізінде бұл реакцияның жылдамдығы 0.01-ден 10.0 T9-ға дейінгі температура диапазонында есептелді. Жылдамдықтар үшін есептелген нәтижелер оларды астрофизикалық зерттеулерде қолдануды жеңілдететін қарапайым өрнекпен жуықталады.